Sedef Hastalığı

Sedef hastalığı otoimmün (bağışıklık sistemini etkileyen) bir hastalık olarak sınıflandırılır ve vücuttaki deri hücrelerinin normalin iki ila üç katı hızla çoğaldığı bir durum olarak tanımlanır. Hastalık sedef hastalığı olarak da bilinir. Hastalığı olmayan kişilerde deri hücrelerinin yaşam döngüsü yaklaşık 30 gündür. Ancak sedef hastalığı olan kişilerde hücrelerin ölmesi ve yeniden ortaya çıkması için geçen süre birkaç güne kadar düşebilir. Sedef hastalığı olan kişilerin bağışıklık sistemindeki T lenfosit hücreleri deride birikir. Sonuç olarak, deri hücrelerinin ölmesi ve yenilenmesi için geçen süre hızlanır.

Cilt hücrelerinin yaşam döngüsü hızlandıkça, cildin görünümü farklılaşmaya başlar ve hastanın cildinde engebeli bir yapıya sahip kırmızı lekeler görülmeye başlar. Bunun nedeni, vücudun yaşam döngüsünü normalden çok daha önce tamamlayan hücreleri dışarı atması için yeterli zamanın olmamasıdır. Böylece ciltte sert yamalar oluşur. Sedef hastalığı olan kişilerde cildin kızarmasının yanı sıra ciltte beyaz pullar da gelişir. Bu plaklar ve beyaz pullar vücudun herhangi bir yerinde görülebilir. En yaygın bölgeler dizler, sırt, eller, ayaklar, boyun, yüz derisi, kafa derisi ve dirseklerdir.

 

 

Sedef Hastalığı Nedir

Cilt hücreleri cildin en derin katmanlarında oluşur. Hücreler yavaş yavaş cildin yüzeyine doğru ilerler ve burada ölürler. Gündüz aktivitesi ile parçalanır ve dökülürler. Dökülen deri hücrelerinin yerini alt dokularda oluşan yeni hücreler alır. Deri hücresi oluşumu ve dökülme süreci yaklaşık 28 gün sürer. Sedef hastalığında ise bu süreç çok hızlıdır. Normalden yaklaşık 10 kat daha hızlı ilerleyen bu hastalıkta deri hücrelerinin dökülmesi 2-6 gün sürer. Bu durumda eski deri hücreleri yüzeyde birikir. Aşırı üretim ve dökülme ciltte sedef hastalığına özgü renkli pul ve kabukların oluşmasına neden olarak bir kısır döngü yaratır.

 

 

Sedef Hastalığı Belirtileri

Sedef hastalığının belirtileri türüne bağlı olarak değişebilir. Ancak en tipik semptomlar, beyaz kepekle kaplı açık sınırlı kaşıntı ve ağrılı kızarıklık oluşumudur. Bu lezyonlar özellikle dizlerde, dirseklerde, kafa derisinde ve sırtta bulunur.

Sedef hastalığı sadece bazı durumlarda tırnakları tutabilir. Bu durumda semptomlar, iğne başı büyüklüğünde çöküntülerin oluşmasıyla tırnakların kalınlaşması, boşalması veya sararması olabilir. Sedef hastalığı nadirdir ancak eklemlerde de kalabilir, kalırsa eklemlerde şişlik ve ağrı meydana gelir. Artrit ilerleyen dönemlerde eklem sertliği ve hareket kısıtlamaları yaşanarak ortaya çıkabilir.

Sedef hastalığı sadece cildi etkilemekle kalmaz. Özellikle erken yaşta başladığında kardiyovasküler sistem, diyabet ve obezite hastalıklarına da yol açabilir. Bu nedenle diğer hastalıkların ortaya çıkmasını önlemek ve bunları izlemek için hastalığın semptomlarını izleyerek tedaviye erken başlamak önemlidir.

 

Sedef hastalığının belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

  • Dizler, dirsekler, kafa derisi, sırt, boyun, cinsel organlar vb. Gibi vücudun birçok bölgesinde görülebilen keskin sınırları olan kaba kızarıklık,
  • Eklemlerde şişlik ve ağrı,
  • Saç derisinin görünümü nedeniyle oluşan saç dökülmesi,
  • Tırnaklarda oluşan ve kalınlaşabilen veya sararabilen küçük çukurlar,
  • Cildin şiddetli kaşınması,
  • Ciltte oluşabilecek çizikler ve çatlaklar,
  • Bazı sedef hastalarında kardiyovasküler hastalık, obezite veya diyabet.

 

 

Sedef Hastalığı Bulaşıcı Mıdır

Herkes sedef hastalığının asla bulaşıcı olmadığını bilmelidir. İnsandan insana geçmez. Bu hastalık genetik olarak bulaşan bir hastalıktır. Bize başvuran hastalar genellikle birçok tedavi yöntemini denediklerini ancak başarısız olduklarını söylerler. Özellikle kortizon preparatlarının cildi incelttiği ve sonucun yetersiz olduğu söylenir.

 

 

Sedef Hastalığı Neden Olur

Sedef hastalığı, nedeni bugün tam olarak bilinmeyen bir bağışıklık sistemi bozukluğudur. Bağışıklık sisteminin neden olduğu bir sorun olan sedef hastalığının gelişiminde etkili olduğuna inanılan nedenler şunlardır:

  • Akyuvarlardaki Anomaliler: Bağışıklık sisteminin ana unsurlarından biri olan ve kanda bulunan beyaz kan hücrelerinin (beyaz kan hücreleri) anormal işlevi, hücrelerin hareketini değiştirerek sedef hastalığına neden olabilir.
  • Genetik Faktörler: Sedef hastalarının çoğunluğunun ailede sedef hastalığı olması nedeniyle tam olarak ortaya çıkmasa da aileden gelen genetik özelliklerin de sedef hastalığının oluşmasına zemin hazırladığı düşünülmektedir.
  • Aşırı Alkol ve Tütün Tüketimi: Bağışıklık sistemini olumsuz etkileyen alkol ve sigara da bir bağışıklık sistemi bozukluğu olan sedef hastalığının ortaya çıkmasına neden olabilir.
  • Psikolojik Nedenler: Stres ve depresyon gibi psikolojik süreçler bağışıklık sistemini olumsuz etkiler, sedef hastalığının gelişiminde önemli rol oynar ve tekrarlayan nöbetlere yol açabilir.
  • Enfeksiyonlar: Tekrarlayan enfeksiyonları olan hastalarda (farenjit ve boğaz enfeksiyonları gibi) sedef hastalığı insidansı artmaktadır. İklim ve cilt iltihabı: Özellikle soğuk havaların sedef hastalığına neden olduğu ve sedef hastalarının nemli havalarda rahatladığı görülmektedir. Yaz aylarında yaşanan güneş yanığı ve yaralar da bu hastalığa neden olabilir.
  • Kullanılan İlaçlar: Bazı hastalıkları (kalp ve tansiyon hastalıkları, sıtma, astım vb.) Tedavi etmek için kullanılan ilaçlar.) sedef hastalığı gibi hastalıkların görülmesine yol açabilir.

 

Çürükler, cilt sıyrıkları ve çizikleri, cilt yaralanmaları ve idrar yolu enfeksiyonları da sedef hastalığının ortaya çıkmasına neden olabilir.

 

 

Sedef Hastalığı Çeşitleri

Sedef yamaları gümüşi bir kabukla kaplı döküntülerdir. Farklı şekil ve boyutlarda ortaya çıkabilirler. Sedef hastalığının türüne bağlı olarak semptomlar da değişir:

  • Plak Tipi Sedef Hastalığı: En sık görülen sedef hastalığı türüdür. Plak vücudun herhangi bir yerinde oluşabilir. Kaşıntılı ve ağrılı olabilen bu plaklar bazen çok, hatta bazen birkaç olabilir.
  • İnvers Sedef Hastalığı: Bu tip sedef hastalığı koltuk altı, kasık ve göğüs altı gibi kıvrım yerlerinde görülür. Bu bölgelerin nemli olma özelliğine sahip olması nedeniyle sedef hastalığının kepeklenmeden kızarıklığa ve şişmeye yol açtığı görülmektedir. Mantar enfeksiyonları bu tür sedef hastalığına neden olabilir.
  • Tırnak Sedef Hastalığı: Sedef hastalığı tırnaklara da yerleşebilir ve hatta sadece tırnaklarda bulunabilir. Bu sedef türünde tırnaklarda kalınlaşma, renk değişikliği ve çukurlar görülebilir.
  • Eritroderma Sedef Hastalığı: Eritroderma sedef hastalığı ile en nadir görülen sedef hastalığı, kaşıntı ve yanma döküntüleri tüm vücudu kaplar.
  • Psoriatik Artrit: Bazı hastalarda eklem tutulumu görülebilir. Özellikle büyük eklemler de etkilenebilse de nadiren el ve ayak eklemlerinin etkilendiği görülmektedir.

 

Psoriatik artrite çıkış eşlik ediyorsa, teşhisi kolayca yapılabilir. Ancak tek başına eklemde yer alan hastalarda sedef hastalığını teşhis etmek çok daha zor hale gelir.

 

Sedef Hastalığı Tedavisi

Sedef hastalığının tedavisi hastalığın türüne ve şiddetine bağlıdır. Uygun tedavi uygulandığında hastalık tamamen iyileşmez, ancak hastanın yaşam kalitesi uzun süreli bir esenlik halısı sağlayarak normal seviyelere ulaşabilir. Dermatologlar tarafından reçete edilen topikal kremler, nemlendiriciler, sistematik olarak kullanılan haplar, sedef ilaçları ve iğnelerle tedavi sağlanabilir.

 

Ek olarak, şiddetli sedef hastalığı vakalarında, fototerapi yöntemi ile tedavi yapılabilir. Fototerapi ile hastalar doktor gözetiminde düzenli ultraviyole radyasyona maruz kalırlar. Kabin tipi cihaz, bölgesel uygulamalarda tüm vücut tarafından kullanılabilir. Fototerapi uygulanırken, tedaviye birkaç sistematik ilaç ve topikal krem eklenerek bir kombinasyon tedavisi uygulanır.



Sedef Hastalığı
Urartu Göz Merkezi